پارکینسون یک اختلال پیشرونده است که سیستم عصبی و قسمت هایی از بدن که توسط اعصاب کنترل می شود را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم به آرامی شروع می شود. اولین علامت ممکن است لرزش به سختی قابل توجه فقط در یک دست باشد. لرزش شایع است، اما این اختلال همچنین ممکن است باعث سفتی یا کندی حرکت شود.

در مراحل اولیه بیماری، صورت شما ممکن است ظاهر کمی داشته باشد یا اصلاً ظاهر نشود. ممکن است هنگام راه رفتن بازوهای شما تکان نخورند. گفتار شما ممکن است نرم یا نامفهوم شود. علائم بیماری پارکینسون با پیشرفت بیماری در طول زمان بدتر می شود. به مناسبت روز جهانی پارکینسون که برابر است با ۲۳ فروردین ماه ۱۴۰۳ در این مطلب سایت بیمارستان تهران بیشتر در این مورد توضیح خواهیم داد.

علائم پارکینسون چیست؟

باید بدانید که علائم بیماری پارکینسون برای هرکسی می تواند متفاوت باشد. نشانه‌های اولیه ممکن است خفیف باشد و مورد توجه قرار نگیرد. علائم اغلب از یک طرف بدن شروع می‌شود. علائم پارکینسون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• لرزش ریتمیک:  معمولاً در یک اندام، اغلب دست یا انگشتان شما شروع می شود. ممکن است دست شما در حالت استراحت بلرزد و هنگام انجام وظایف ممکن است لرزش کاهش یابد.
• حرکت آهسته، معروف به برادی کینزی: با گذشت زمان، بیماری پارکینسون ممکن است حرکت شما را کند کند و کارهای ساده را دشوار و وقت گیر کند. ممکن است هنگام راه رفتن قدم های شما کوتاه تر شوند. ممکن است بلند شدن از روی صندلی سخت باشد. هنگام تلاش برای راه رفتن، ممکن است پاهای خود را بکشید یا به هم بزنید.
• ماهیچه های سفت: سفتی عضلات ممکن است در هر قسمتی از بدن شما رخ دهد. سفت شدن ماهیچه ها می تواند دردناک باشد و دامنه حرکتی شما را محدود کند.
• اختلال در وضعیت و تعادل: وضعیت بدن شما ممکن است خمیده شود. یا ممکن است در اثر بیماری پارکینسون زمین بخورید یا مشکلات تعادلی داشته باشید.
• از دست دادن حرکات خودکار: ممکن است توانایی شما در انجام حرکات ناخودآگاه کاهش یافته باشد، از جمله پلک زدن، لبخند زدن یا چرخاندن دستان خود هنگام راه رفتن.
• تغییر گفتار: ممکن است قبل از صحبت کردن لازم باشد بیشتر فکر کنید (تردید) و یا آهسته یا سریع صحبت کنید. گفتار شما ممکن است بیشتر یکنواخت باشد تا اینکه الگوهای گفتاری معمولی داشته باشد.
• نوشتن تغییر می کند: ممکن است نوشتن سخت شود و دست خط شما کوچک به نظر برسد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هر یک از علائم مرتبط با بیماری پارکینسون را دارید به یک متخصص داخلی مغز و اعصاب مراجعه کنید. این توصیه مهم نه تنها برای تشخیص بیماری بلکه برای رد سایر علل علائم شما است.  شما همین حالا می‌توانید به راحتی و بدون نیاز به تماس تلفنی به صورت آنلاین از کلینیک بیمارستان تهران نوبت دریافت کنید. پزشکان متخصص داخلی مغز و اعصاب می‌توانند این بیماری را تشخیص و با تجویز و درمان به موقع پیشرفت آن را به تعویق بیاندازند.

علل ابتلا به بیماری پارکینسون چیست؟

در بیماری پارکینسون، سلول های عصبی خاصی به نام نورون ها در مغز به تدریج تجزیه می شوند یا می میرند. بسیاری از علائم این بیماری به دلیل از دست دادن نورون هایی است که یک پیام رسان شیمیایی در مغز شما به نام دوپامین تولید می کنند. هنگامی که سطح دوپامین کاهش می یابد، باعث فعالیت نامنظم مغز می شود که منجر به مشکلات حرکتی و سایر علائم بیماری پارکینسون می شود.

علت این بیماری ناشناخته است، اما به نظر می رسد عوامل متعددی در آن نقش دارند، از جمله:

• ژن ها: محققان تغییرات ژنتیکی خاصی را شناسایی کرده اند که می تواند باعث بیماری پارکینسون شود. اما این موارد غیر معمول هستند، مگر در موارد نادری که بسیاری از اعضای خانواده تحت تاثیر این بیماری قرار دارند. با این حال، به نظر می رسد تغییرات ژنی خاص خطر ابتلا به بیماری را افزایش می دهد.
• محرک های زیست محیطی: قرار گرفتن در معرض سموم خاص یا عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون بعدی را افزایش دهد، اما این خطر کم است.

محققان همچنین اشاره کرده اند که تغییرات زیادی در مغز افراد مبتلا به بیماری رخ می دهد، اگرچه مشخص نیست که چرا این تغییرات رخ می دهد. این تغییرات عبارتند از:

• حضور اجسام لویی: توده هایی از مواد خاص در سلول های مغز نشانگرهای میکروسکوپی بیماری هستند. این اجسام لویی نامیده می شوند و محققان معتقدند این اجسام لویی سرنخ مهمی برای علت بیماری دارند. آلفا سینوکلئین موجود در اجسام لوی اگرچه مواد زیادی در اجسام لوی یافت می‌شود، دانشمندان معتقدند که یکی از مهم‌ترین آنها پروتئین طبیعی و گسترده‌ای به نام آلفا سینوکلئین است که به آن a-synuclein نیز می‌گویند. این ماده در تمام اجسام لوی به شکل توده ای یافت می شود که سلول ها نمی توانند تجزیه شوند. این موضوع در حال حاضر یک تمرکز مهم در میان محققان بیماری پارکینسون است. محققان پروتئین آلفا سینوکلئین را در مایع نخاعی افرادی که بعداً به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند، پیدا کرده اند.

عوامل خطر ابتلا به بیماری پارکینسون چیست؟

دانستن عوامل خطر ابتلا به این بیماری و علائم آن خانواده ها را هوشیارتر می‌کند تا بتوانند برای تشخیص به موقع اقدام کنند. این عوامل عبارتند از:

• سن: بزرگسالان جوان به ندرت این بیماری را تجربه می کنند. معمولاً در اواسط یا اواخر زندگی شروع می شود و خطر آن با افزایش سن افزایش می یابد. افراد معمولاً در حدود سن 60 سالگی یا بالاتر به این بیماری مبتلا می شوند. اگر یک فرد جوان به بیماری مبتلا باشد، مشاوره ژنتیک ممکن است در تصمیم گیری های تنظیم خانواده مفید باشد. موقعیت های شغلی، اجتماعی و عوارض دارویی نیز با افراد مسن مبتلا به پارکینسون متفاوت است و نیاز به ملاحظات خاصی دارد.

از این بخش بخوانید: هر آنچه باید از آلزایمر بدانید.

• وراثت: داشتن یک خویشاوند نزدیک مبتلا به بیماری ، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. با این حال، خطرات شما هنوز اندک است مگر اینکه بستگان زیادی در خانواده شما مبتلا به بیماری پارکینسون باشند.
• جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
• قرار گرفتن در معرض سموم: قرار گرفتن مداوم در معرض علف کش ها و آفت کش ها ممکن است کمی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

عوارض پارکینسون چیست؟

بیماری پارکینسون اغلب با این مشکلات اضافی همراه است که ممکن است قابل درمان باشد:

• مشکلات فکری: ممکن است مشکلات شناختی مانند زوال عقل و مشکلات فکری را تجربه کنید. این مشکلات معمولاً در مراحل بعدی بیماری پارکینسون رخ می دهند. چنین مشکلات شناختی معمولاً با داروها درمان نمی‌شوند.
• افسردگی و تغییرات عاطفی: ممکن است در مراحل اولیه ابتلا به این بیماری افسردگی را تجربه کنید. دریافت درمان برای افسردگی می تواند مدیریت چالش های دیگر بیماری را آسان تر کند. همچنین ممکن است تغییرات احساسی دیگری مانند ترس، اضطراب یا از دست دادن انگیزه را تجربه کنید. پزشک شما ممکن است برای درمان این علائم دارویی به شما بدهد.
• مشکلات بلع: با پیشرفت بیماری ممکن است در بلع مشکل ایجاد کنید. ممکن است به دلیل کندی بلع، بزاق در دهان شما جمع شود و منجر به ترشح آب دهان شود.
• مشکلات جویدن و خوردن: بیماری پارکینسون در مراحل پایانی بر ماهیچه های دهان تأثیر می گذارد و جویدن را دشوار می کند. این می تواند منجر به خفگی و تغذیه نامناسب شود.
• مشکلات و اختلالات خواب: افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اغلب مشکلات خواب دارند، از جمله بیدار شدن مکرر در طول شب، زود بیدار شدن یا به خواب رفتن در طول روز. افراد همچنین ممکن است اختلال رفتار خواب با حرکات سریع چشم را تجربه کنند که شامل اجرای رویاها است. داروها ممکن است خواب بیمار را بهبود بخشند.
• مشکلات مثانه: این بیماری ممکن است باعث مشکلات مثانه شود، از جمله عدم توانایی در کنترل ادرار یا مشکل در ادرار کردن.
• یبوست: بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری، عمدتاً به دلیل کندی دستگاه گوارش، دچار یبوست می شوند.
• فشار خون تغییر می کند: ممکن است هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشار خون (افت فشار خون ارتواستاتیک) احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید.
• اختلال عملکرد بویایی: ممکن است مشکلاتی در حس بویایی خود داشته باشید. ممکن است در شناسایی بوهای خاص یا تفاوت بین بوها مشکل داشته باشید.
• خستگی: بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری انرژی خود را از دست می دهند و به خصوص در اواخر روز احساس خستگی می کنند. علت همیشه مشخص نیست.
• درد: برخی از افراد مبتلا به این بیماری درد را در نواحی خاصی از بدن خود یا در سراسر بدن خود تجربه می کنند.
• اختلال عملکرد جنسی: برخی از افراد مبتلا به پارکینسون متوجه کاهش میل یا عملکرد جنسی می شوند.

چگونه از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنیم؟

از آنجایی که علت پارکینسون ناشناخته است، هیچ راه اثبات شده ای برای پیشگیری از پارکینسون وجود ندارد. برخی تحقیقات نشان داده اند که ورزش منظم هوازی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهد.

برخی تحقیقات دیگر نشان داده است که افرادی که کافئین مصرف می کنند – که در قهوه، چای و کولا وجود دارد – کمتر از افرادی که آن را نمی نوشند به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند. چای سبز نیز با کاهش خطر ابتلا به این بیماری مرتبط است. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا کافئین از ابتلا به این بیماری محافظت می کند یا به طریق دیگری مرتبط است. در حال حاضر شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد نوشیدن نوشیدنی های کافئین دار از آن محافظت می کند.